اضطراب جدایی در کودکان، زمانی اتفاق میافتد که کودک در پاسخ به ترک والدین، رفتار ترسناک یا مضطرب از خود نشان دهد. این گونه رفتار را برای اولین بار زمانی که کودک شما بین 4 تا 9 ماه بوده حتما دیدهاید. اضطراب جدایی در نوزادان زمانی اتفاق میافتد که نوزاد مفهوم ماندگاری اشیاء را درک میکند و وقتی پدر و مادر او را برای چند ثانیهای نگاه نمیکنند، احساس ناآرامی میکند، چه شما به سر کار بروید یا فقط وارد اتاق دیگری شوید. در این زمان نوزاد شما ممکن است گریه کند یا زمانی که در کنار یک مراقب دیگر (حتی کسی که آشناست) قرار میگیرد بیشتر به شما بچسبد.
دکتر هلن ایگر، رئیس دپارتمان روانپزشکی کودکان و نوجوانان توضیح میدهد که اضطراب جدایی زمانی ایجاد میگردد که کودک با جدایی از فرد مورد علاقه خود دچار ترس و پریشانی ناگهانی میشود. در اوایل زندگی، بیشتر کودکان کمی اضطراب جدایی را تجربه میکنند، لذا این فرایند میتواند سخت و ناراحت کننده باشد، اما معمولاً طاقت فرسا نیست. این مرحلهای است که هر انسانی از آن عبور میکند.
مراجعه به یک روانپزشک متخصص و خبره در حوزه کودکان میتواند به بهبود روند درمانی فرزند شما کمک فراوانی کند. در این مقاله قصد داریم به بررسی درمان اضطراب جدایی در کودکان، علائم و علل بروز آن بپردازیم. به همین جهت ادامه مطلب را با ما همراه باشید تا درک بهتری در این حوزه پیدا کنید.
اضطراب جدایی در کودکان چیست؟
ممکن است بپرسید، معمولاً در چه سنی اضطراب جدایی در کودکان ظاهر میشود؟ در پاسخ باید بگوییم که اضطراب جدایی معمولی در کودکان 7-9 ماهه ظاهر میشود. این سن، نقطه عطف رشد در کودکان بوده و معمولا تا زمانی که کودک دو ساله شود برطرف میگردد.
دکتر مری مارگارت گلیسون، معاون رئیس بهداشت روان توضیح میدهد که در این سن، کودکان در مورد ایمنی یاد میگیرند، لذا باید آموزشهای مهم و ضروری را برای درک بهتر آنها ارائه دهید. اما معمولاً چه زمانی اضطراب جدایی در نوزادان و کودکان کوچک به اوج خود میرسد؟
همانطور که اضطراب در کودکان در سنین مختلف بسته به کودک ظاهر شود، ممکن است در زمانهای مختلف این فرایند به اوج خود برسد. با این حال، اضطراب جدایی در نوزادان و کودکان کوچک بین 7 تا 9 ماهگی شروع و تا دو سالگی به اوج خود میرسد.
مانند همه اضطرابها، اضطراب جدایی با ترس و نگرانی کودک شروع میشود و سپس در رفتارهای او بروز پیدا میکند. کودک ممکن است هنگام جدا شدن از شما یا فرد مورد علاقه خود یا مواجهه با کسی که نمیشناسد ناراحت شود و از خود واکنش نشان دهد. از آنجایی که کودکان در این سن مهارتهای کلامی برای بیان احساس خود ندارند، لذا ممکن است با رفتارهایی مانند گریه کردن احساس خود را به شما نشان دهند.
اضطراب جدایی در سنین مختلف
اضطراب جدایی یک مرحله معمولی برای بسیاری از نوزادان و کودکان نوپا است. کودکان خردسال اغلب دوره ای دارند که در آن هنگام جدا شدن از والدین یا مراقبان اصلی خود مضطرب میشوند. نمونههایی از این موارد میتواند اشک در هنگام رها کردن مهدکودک یا عصبانی شدن زمانی که یک فرد جدید آنها را در آغوش میگیرد باشد. این معمولاً در حدود 2 تا 3 سالگی شروع به بهبود می کند. این فرایند به طور معمول در سنین مختلفی رخ میدهد و کودکان در دورههایی از زندگی خود میتوانند این روند را تجربه کنند. این ممکن است منجر به اضطراب اجتماعی در کودکان نیز شود.
علائم اختلال اضطراب جدایی کودکان
دکتر گلیسون توضیح میدهد که برآوردن نیازهای کودکان (به جای نادیده گرفتن آنها) چیزی است که به آنها کمک میکند تا پایههای عاطفی سالم و صحیحی را در تربیت و اخلاقشان ایجاد کنیم. بنابراین هنگامی که کودک شما اضطراب جدایی را نشان میدهد، سعی کنید احساسات او را بشناسید و به او آرامش بدهید. در پیمایش اضطراب جدایی، کودکان این فرصت را پیدا میکنند که قدرت تحمل را یاد بگیرند و احساسات خود را به خوبی مدیریت نمایند.
همه ما می دانیم که علامت اصلی اضطراب جدایی در نوزادان ترس و دوری از والدین است و این برای همه کودکان از سنین کودکی تا نوجوانی صادق است. با این حال، همه بچهها متفاوت هستند و اضطراب جدایی میتواند بر اساس سن به روشهای مختلفی ظاهر شود. کودکان بزرگتر و نوجوانان ممکن است کمتر نگرانی خود را در مورد دوری از والدین ابراز کنند. این ممکن است به دلیل خجالت یا شرم باشد. در اینجا علائمی وجود دارد که درمانگران برای تشخیص اختلال اضطراب جدایی در کودکان و نوجوانان استفاده میکنند:
- کناره گیری اجتماعی
- بی تفاوتی
- غمگینی یا مشکل در تمرکز بر کار یا بازی
- مشکلات اجتماعی و تحصیلی
- سردرد
- علائم شکمی مانند حالت تهوع
برای اطلاع بیشتر درباره اختلال اضطراب جدایی می توانید ویدیو زیر را ببینید
علت اضطراب جدایی در کودکان و نوزادان
اضطراب جدایی در کودکان میتواند بسته به سن آنها متفاوت به نظر برسد. ممکن است تحت تأثیر عواملی مانند خلق و خو، خانواده و عوامل محیطی و ژنتیکی قرار گیرد. به عبارت دیگر، گاهی اوقات اضطراب جدایی میتواند به صورت خفیف و بی سر و صدا رخ دهد، در حالی که گاهی اوقات میتواند با هیاهوهای فراوان خود را نشان دهد و می تواند جز عوارض اضطراب تلقی شوند.
دکتر ایگر میگوید، مانند بسیاری از چیزها، شدت احساسات و رفتار کودک هنگام جدا شدن، طیفی دارد. این ترسهای جدایی معمولاً با رشد کودک کاهش مییابد.
چگونه اضطراب جدایی کودکان را کاهش دهیم؟
همانطور که میدانید، اضطراب جدایی در کودکان نوعی مشکل مرتبط با سلامت روان است. برای اینکه بتوانید اضطراب جدایی را در کودک خود کاهش دهید، در وهله اول لازم است آرامش و خونسردی خود را حفظ نمایید و سپس به بررسی و ارزیابی سلامت روان وی برای تشخیص این اختلال بپردازید. اگر والدین نیز مضطرب هستند، درمان فردی برای والدین و خانواده درمانی نیز ممکن است مفید باشد. همچنین هماهنگی با مراقبین و پرسنل مدرسه میتواند به کودک کمک کند تا با اضطراب خود کنار بیاید. اگر میخواهید در ارتباط با اضطراب در نوجوانان بدانید می توانید مقاله منتشر شده در این باره را مطالعه نمایید.
چگونه به نوزادان و کودکان دچار اضطراب جدایی کمک کنیم؟
به عنوان والدین، شما نقش کلیدی در درمان فرزندتان دارید. در اینجا مواردی وجود دارد که میتوانید برای کمک به نوزادان و کودکان دچار اضطراب جدایی انجام دهید:
- با یک پزشک متخصص و مجرب در این حوزه مشورت نمایید تا راهکارهای موثری را به شما معرفی نماید.
- به قولهایی که به فرزندتان میدهید عمل کنید. این عمل اعتماد و استقلال فرزندتان را افزایش میدهد.
- به کودک خود اطمینان خاطر دهید تا به موقع باز میگردید.
- جدایی را با کودک خود تمرین کنید و به طور منظم کودک خود را برای مدت کوتاهی نزد یکی از بستگان یا مراقب خود بگذارید
تشخیص اختلال اضطراب جدایی کودکان
مقداری اضطراب جدایی برای کودکان زیر دو سال قابل انتظار است. اما اگر فرزند شما بزرگتر از دو سال است، یا اگر اضطراب ادامه دارد و توانایی فرزند شما را برای عملکرد عادی مختل میکند، ممکن است نشانه آن باشد که زمان صحبت با پزشک متخصص فرا رسیده است.
1- علائم اضطراب جدایی ذهنی هستند و مشاهده آنها دشوار است. بنابراین، برای والدین، مراقبان و پرسنل در محیطهای مدرسه مهم است که به علائمی که ممکن است رفتار غیرعادی در کودکان باشد توجه کنند. همچنین، توجه به این نکته ضروری است که علائم اضطراب جدایی در کودکان ممکن است شبیه سایر اختلالات در کودکان باشد.
2- در اینجا به برخی از نشانههای اضطراب جدایی اشاره میشود:
- نگرانی بیش از حد در مورد دوری از والدین یا مراقب
- از رفتن به مدرسه امتناع میکند
- در مورد سلامت و ایمنی والدین یا مراقب ابراز نگرانی میکند
- نگرانی در مورد ربوده شدن یا گم شدن
- علائم جسمی (معده درد، سردرد، تهوع و غیره)
راههای پیشگیری از اضطراب جدایی نوزادان
اضطراب جدایی یک مرحله طبیعی از رشد است که همه کودکان خردسال آن را طی میکنند. به طور معمول، از 9 ماهگی شروع و حدود 18 ماهگی کاهش مییابد، اما ممکن است زودتر شروع شود و مدت بیشتری طول بکشد. ما به شما کمک میکنیم علائم را بشناسید، با علائم کنار بیایید و نکاتی را برای مدیریت اضطراب جدایی در شما و فرزندتان ارائه کنیم. در اینجا قصد داریم به بررسی راههای پیشگیری از اضطراب جدایی کودکان و نوزادان بپردازیم که بدین شرح هستند:
- زمانی را برای معرفی کودک خود با مراقب و محیط جدیدش اختصاص دهید
- به کودک خود و مراقبی که او دارد اعتماد کنید
- همیشه خداحافظی کنید و به آنها اطلاع دهید که چه زمانی برمیگردید
راههای درمان اختلال اضطراب جدایی در سنین مختلف
راههای درمان اختلال اضطراب جدایی در سنین مختلف شامل ترکیبی از موارد زیر است:
- استفاده از رویکرد شناختی رفتاری
- دارو درمانی
ترکیب این دو راهکار میتواند در درمان کودک و نوزاد شما نقش موثری داشته باشد.
سخن پایانی:
علائم اختلال اضطراب شدیدتر از حملات گاه به گاه حمله پانیک است. بنابراین اگر فکر میکنید فرزندتان ممکن است تحت تأثیر این فرایند قرار بگیرد، مهم است که از مشاوره یک روانپزشک حرفه ای استفاده کنید. روانپزشک با بررسی اولیه فرزند شما یک دید کلی در رابطه با سلامت روان او پیدا میکند و در صورت نیاز روشهای درمانی موثری را برای بهبود روند درمانی وی شروع میکند.
سوالات متداول :
1- 3 علامت اصلی اختلال اضطراب جدایی در کودکان چیست؟
- وقتی از خانه یا خانواده جدا میشوید، نگرانی زیادی دارید
- نگرانی بیش از حد در مورد امنیت یکی از اعضای خانواده
- نگرانی بیش از حد در مورد گم شدن از خانواده
2- مهمترین راه درمانی اختلال اضطراب جدایی کودکان چیست؟
درمان شناختی رفتاری. این درمان به کودک کمک میکند تا یاد بگیرد که چگونه اضطراب خود را بهتر کنترل کند.
3- علت اصلی اضطراب جدایی در کودکان و نوزادان چیست؟
علت اصلی این اختلال هم بیولوژیکی و هم محیطی است
منابع:
https://www.whattoexpect.com