همه ما در شرایط متفاوت احساس اضطراب را تجربه کرده ایم. در واقع ممکن است به هنگام یک مصاحبه کاری، امتحان و تست و … دچار یک دلهره و یک نگرانی شوید که به آن اضطراب موقعیتی می گویند. شایان ذکر می باشد که این احساس می تواند در زمان هایی که شرایط و موقعیت ها نا آشنا و جدید است رخ بدهد. اضطراب موقعیتی می تواند علائم خاص خود را داشته باشد و افرادی که این احساس را تجربه کرده اند با تپش قلب؛ لرزش، سرگیجه، خشک شدن دهان و … مواجه شده اند.
اضطراب موقعیتی نیز می تواند در انجام امور و تصمیم گیری ها و همچنین در کیفیت زندگی افراد تاثیر گذار باشد. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم تا به بررسی اضطراب موقعیتی چیست و چگونه می توان با آن کنار آمد؟ بپردازیم. اگر شما نیز دچار این احساس هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
اضطراب موقعیتی چیست؟
به صورت کلی باید اشاره داشت که احساس اضطراب در شرایط خاص، می تواند به عنوان یک واکنش طبیعی بدن محسوب می شود. در واقع این احساس سالیان سال است که با انسان ها در ارتباط بوده و ریشه های بسیار جالبی دارد! اگر بخواهیم تعریفی از اضطراب موقعیتی را خدمت شما عزیزان ارائه دهیم، باید اشاره کنیم که اختلال اضطراب موقعیتی در واقع یک واکنش طبیعی بدن انسان به اتفاقات و رخ دادهای غیر منتظره است. این احساس به این دلیل شما را درگیر می کند که بدن شما نگرانی از موقعیت های نا آشنا داشته و به نوعی نگران تاثیر منفی موقعیت بر زندگی و آینده شماست! نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که احساس نگرانی و اضطرابی که در این شرایط شما را در گیر می کند، از کنترل شما خارج می باشد.
در شرایط خاص اضطراب موقعیتی کاملا طبیعی است و به عنوان مکانیسم دفاعی بدن شما محسوب می شود. به عنوان مثال زمانی که اگر با یک فرد سارق مواجه شوید، ممکن است احساس در شما رخ دهد که البته کاملا طبیعی است. در برخی از افراد این اضطراب موقعیتی می تواند در هر شرایطی رخ دهد و علائم بسیاری شدیدی داشته باشد. در این صورت افراد برای درمان و کنترل این احساسات، لازم است که با یک متخصص مشورت نمایند.
نکته:
افرادی که اضطراب موقعیتی را در هر شرایط تجربه می کنند، قاعدتا در طول زندگی خود با یک سری موانع که از همین احساس برگرفته می شود، برخورد می کنند! به عنوان مثال این افراد خواب راحتی نداشته و حتی نمی توانند در موقعیت های حساس تصمیم گیری عاقلانه یا آگاهانه ای داشته باشند. اما نگران نباشید زیرا اضطراب موقعیتی کاملا قابل درمان و حتی قابل پیشگیری است.
آیا اضطراب موقعیتی از نوع اختلال اضطرابی است؟
این سوال ممکن است برای بسیاری از شما عزیزان ایجاد شود. به صورت کلی داشتن اضطراب موقعیتی، نمی تواند به صورت قطعی نشان دهد که فرد دچار اختلال اضطراب است. به دلیل آن که افرادی که اختلال اضطراب نیز ندارند، در برخی از شرایط و موقعیت ها این احساس نگرانی و هراس را ممکن است تجربه کنند. با این حال روانشناسان و متخصصان در این خصوص، این نوع از اضطراب را به عنوان یک وضعیت جداگانه و متمایز از اختلال اضطراب به شمار نمی آورند! حتی ممکن است کسانی که اضطراب موقعیتی دارند علائمی مانند اختلال اضطراب را داشته باشند.
بیشتر بدانید : اضطراب وجودی چیست؟
علائم اضطراب موقعیتی
اضطراب موقعیتی همان گونه که از نام آن مشخص است، تنها در یک سری موقعیت های خاص خود را نشان می دهد. در واقع افراد ممکن است در شرایطی مانند سخنرانی، امتحان، ملاقات با افراد جدید، بازدید از دکتر، پرواز در هواپیما، اجرای روی صحنه، مقابله با مردم و … دچار یک احساس هراس و نگرانی یا ترس شود. این نوع از اضطراب نیز با علائمی خاص همراه است، با این حال افراد ممکن است علائم متفاوتی را نیز تجربه کنند! از جمله علائم اضطراب شدید موقعیتی به صورت زیر است:
- ضربان قلب بالا
- تنگی نفس
- تعریق بالا
- درد یا تنش عضلانی
- لرزیدن یا لرزش
- حالت تهوع
- اسهال
- سرگیجه یا سبکی سر
- سردرد
- بی خوابی
- خشکی دهان
- مشکل در تمرکز
- نگرانی یا ترس بیش از حد
- تحریک پذیری
- رفتارهای اجتنابی و …
نکته:
ممکن است افرادی که دچار اختلال اضطراب هستند، در مواجه با موقعیت های متفاوت، اضطراب موقعیتی را نیز تجربه کرده و علائم شدیدتری مانند حملات پانیک، احساس خفگی، احساس هراس بسیار شدید و … را نیز تجربه کنند.
علت اضطراب موقعیتی چیست؟
علت اضطراب موقعیتی می تواند متفاوت باشد. در واقع هر فرد ممکن است بر اساس شرایط و موقعیت خود، علت متفاوتی از اضطراب موقعیتی داشته باشد. از جمله علت ها و دلایل بروز این اضطراب می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- قرار گرفتن در موقعیت های جدید و در یک شرایط متغیر
- قرار گرفتن در موقعیت هایی که نمی دانید چه چیزی در انتظار شماست
- احساس ناراحتی یا ترس از یک موقعیت نامناسبی که در گذشته رخ داده است (به اصطلاح خاطره ای بد از یک موقعیت)
- داشتن اختلال اضطراب (افرادی که به این اختلال دچار هستند، نسبت به سایر افراد بیشتر به اضطراب موقعیتی نیز دچار می شوند)
- عوامل ژنتیکی و وراثت
- شیمی و ساختار مغز
- تاثیرات محیطی
بیشتر بدانید : اضطراب در کودکان
راه های درمان اضطراب موقعیتی
به صورت کلی راهکارهای متفاوتی برای درمان اضطراب موقعیتی وجود دارد که در بیشتر موارد این راهکارهای درمانی به خود فرد و یاری رساندن به خود در شرایط و موقعیت های اضطرابی، بستگی خواهد داشت. در واقع فرد می تواند در این شرایط خود را کنترل و مدیریت کند. در برخی از افراد که این اضطراب به شکل قوی تری خود را نشان می دهد، پزشک متخصص نیز ممکن است از روش های دارو درمانی بهره ببرد!
از جمله راهکارهای درمانی برای اضطراب موقعیتی، می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- درمان دارویی بر اساس شدت اضطراب و موقعیت فرد مورد استفاده قرار می گیرد. ممکن است پزشک برای درمان اضطراب برای شما داروهایی مانند زاناکس، کلونوپین و … را تجوییز کند که البته برای استفاده کوتاه مدت می باشد.
- پزشکان در برخی از شرایط ممکن است شما را در موقعیت هایی که از آن ها هراس و ترس دارید قرار دهد و به شما یک سری راهکارهای مدیریت اضطراب را نیز یاد دهند! این نوع درمان مواجه درمانی نام دارد.
- یکی دیگر از راهکارهای درمانی، درمان شناختی – رفتاری می باشد که پزشک در خصوص کنترل افکار منفی و کنترل اضطراب آموزش هایی را در اختیار شما قرار می دهد. در واقع در این درمان باید افکار مثبت جایگزین افکار منفی بشوند.
نکته:
باید اشاره داشت که راهکارهای درمانی که پزشکان برای درمان اضطراب موقعیتی به افراد توصیه می کنند، متفاوت است. در واقع علاوه بر درمان، متخصصان به شما آموزش می دهند که چگونه در شرایط استرس زا یا اضطراب موقعیتی، بتوانید خودتان را کنترل کنید و علائم اضطرابی کمتری داشته باشید.
راه های پیشگیری از اضطراب موقعیتی
چگونه می توان از اضطراب موقعیتی پیشگیری کرد؟! پیشگیری همیشه یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از ایجاد اضطراب در افراد است. در واقع شما لازم است برای آن که بتوانید از این احساس جلوگیری کنید، تکنیک های پیشگیری مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی، ذهن آگاهی و خود آگاهی و … را به خوبی فرا بگیرید.
از سوی دیگر داشتن ورزش و فعالیت منظم جسمانی و داشتن یک رژیم غذایی سالم، می تواند از ایجاد اضطراب در شما جلوگیری کند. به خاطر داشته باشید که خودتان را باید برای موقیعت های مختلف آماده کنید و خود را در ذهنتان در این موقعیت قرار دهید.
بیشتر بدانید : بهترین روش های درمان اضطراب کدامند؟
راه های شناسایی و تشخیص اضطراب موقعیتی
در واقع افرادی که دچار این اضطراب هستند، می توانند به راحتی علائم خود را تشخیص داده و بدانند که آیا درگیر این اضطراب شده اند یا خیر. با این حال ممکن است برخی از افراد نیز نتوانند این نوع از انواع اضطراب را تشخیص داده و به این ترتیب نیز یک سری رفتارهای خاص را از خود نشان خواهند داد. در هر صورت تشخیص این که یک فرد دارای اختلال اضطراب است یا این که اضطراب موقعیتی دارد، بر عهده متخصصان می باشد.
در این خصوص پزشک ممکن است در خصوص ماهیت، مدت و شدت علائم اضطراب از فرد یک سری سوالات را بپرسد یا تست ها و آزمایش هایی از او بگیرد. ممکن است پزشک از شما درخواست آزمایش خون نیز داشته باشد به دلیل آن که در برخی از مواقع وجود بیماری ها و یا علائم پزشکی مختلف می تواند منجر به ایجاد اضطراب در افراد نیز بشود.
بیشتر بدانید : اضطراب اجتماعی چیست؟
سخن پایانی:
در این مطلب سعی کردیم تا به بررسی اضطراب موقعیتی چیست و چگونه می توان با آن کنار آمد؟ بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با مشاوران در این خصوص مشورت فرمایید.
درباره انعطاف پذیری مغز میدانید ؟ ویدیو زیر را مشاهده نمایید.
درمان انواع اضطراب با پکیج vivum courageous
برای درمان این اختلال نیاز به مداخله روان درمانگر و در موارد حادتر و دارو درمانی است. ایستگاه life on track با ارائه راهکاری بروز و تضمینی ، توانسته است اختلالات مختلف روانشناختی را به خوبی درمان کند. در صورتی که فرد به اختلال اضطراب دچار باشد ، به راحتی می توان او را با استفاده از پکیج vivum courageous (درمان اضطراب با تحریک الکتریکی مغز) درمان نمایید. برای اطلاع از این درمان و نحوه ی عملکرد آن می توانید با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول:
۱. آیا مصرف کافئین برای افراد دارای بیماری اضطراب مضر است؟
بله! کافئین باعث ایجاد اختلال خواب و تپش قلب می شود و می توان علائم اضطراب را در شما به وجود بیاورد یا تشدید کند.
۲. چه ورزش هایی اضطراب را کاهش می دهد؟
رقصیدن ، دویدن ، شنا کردن ، بدنسازی و یوگا
۳. آیا مدیتیشن برای کنترل اضطراب مفید است؟
بله! تمرینات مدیتیشن و همچنین تمرینات تنفسی، می تواند احساس و علائم اضطراب و ناآرامی را در شما کاهش دهد.
منبع :